صفر تا صد شرایط استرداد جهیزیه

مدت زمان مطالعه: 7 minutes

مقدمه: در قوانین جمهوری اسلامی ایران، جهیزیه یکی از حقوق زوجه است که در زمان ازدواج به خانه مشترک وارد می‌شود. به‌رغم اینکه قانون مدنی ایران جهیزیه را تعریف و مشخص نکرده، در عرف جامعه ما، زوجه معمولاً برخی از لوازم خانگی و وسایل زندگی را به عنوان جهیزیه به خانه زوج می‌آورد. این اموال همچنان به عنوان اموال شخصی زوجه شناخته می‌شوند و زوج فقط حق استفاده از آن‌ها را در چارچوب زندگی مشترک دارد. موضوع استرداد جهیزیه یکی از مسائل شایع در پرونده‌های خانوادگی است، خصوصاً در مواردی که زندگی مشترک به پایان می‌رسد.

در دعوی استرداد جهیزیه چه دلائل و مدارکی را ضمیمه دادخواست نماییم؟

1. لیست جهیزیه: (سیاهه)

یکی از اصلی‌ترین مدارکی که برای اثبات مالکیت زوجه بر جهیزیه مورد استفاده قرار می‌گیرد، لیست جهیزیه‌ای است که معمولاً در زمان ازدواج تهیه می‌شود. این لیست معمولاً به امضای طرفین و شهود می‌رسد و شامل تمامی اقلام جهیزیه می‌باشد. در صورتی که زوج این اموال را تصاحب کرده یا مانع از استرداد آن‌ها شود، این لیست به عنوان سند مالکیت زوجه بر اموال می‌تواند در دادگاه ارائه شود.

2. فاکتورهای خرید: (فاکتورها در صورت بروز اختلاف ضمیمه شود.)

در صورتی که زوجه فاکتورهای خرید اقلام جهیزیه را در اختیار داشته باشد، این فاکتورها می‌توانند به عنوان ادله مالکیت زوجه بر جهیزیه در دادگاه ارائه شوند. فاکتورهای خرید نقش مهمی در اثبات مالکیت زوجه بر اموالی دارند که به عنوان جهیزیه به خانه مشترک آورده شده‌اند.

3. شهادت شهود:

در بسیاری از پرونده‌ها، شهود نقش مهمی در اثبات دعوی دارند. در صورتی که افرادی در زمان جابه‌جایی جهیزیه یا تصاحب آن توسط زوج حضور داشته باشند، شهادت آن‌ها می‌تواند به عنوان یکی از ادله اثباتی در دادگاه مورد استفاده قرار گیرد.

4. اظهارنامه رسمی:

زوجه می‌تواند از طریق ارسال اظهارنامه رسمی به زوج، درخواست استرداد جهیزیه خود را مطرح کند. ارسال اظهارنامه و عدم پاسخ یا امتناع از استرداد جهیزیه توسط زوج، می‌تواند در دادگاه به عنوان یکی از ادله اثبات دعوی استفاده شود.

روش تنظیم دادخواست استرداد جهیزیه

فرد متقاضی تنظیم دادخواست استرداد جهیزیه، باید بر اساس مراحل زیر، عمل کند:

• در ابتدا، زوجه باید، با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و تحویل فایل word دادخواست استرداد جهیزیه، اقدام به ثبت آن نماید. همچنین، امکان ثبت دادخواست استرداد جهیزیه توسط خود شخص، پس از تکمیل آن، بر اساس نمونه دادخواست استرداد جهیزیه، از طریق سامانه ثبت دادخواست adliran.ir فراهم است.
• در ستون مربوط به خواهان و خوانده، اطلاعات هویتی فرد، نظیر نام، نام خانوادگی، نام پدر، آدرس و شماره ملی را وارد نماید.
• در قسمت ستون خواسته، به طور مختصر، خواسته خود مبنی بر صدور حکم بر استرداد جهیزیه و پرداخت خسارات دادرسی را ذکر کند.
• در قسمت دلایل و منضمات، دلایل اثبات کننده خود، مبنی بر مالکیت بر جهیزیه را بنویسد که این دلایل، می تواند، شامل شهادت شهود، لیست سیاهه جهیزیه، فاکتور و سایر موارد باشد.
• پر کردن ستون شرح خواسته که در این قسمت، زوجه باید، خواسته خود، مبنی بر استرداد جهیزیه را برای قاضی دادگاه، شرح دهد.

لیست جهیزیه یا سیاهه جهزیه که عبارت است از لیستی از اسبابی که زن به عنوان جهیزیه، به منزل مرد برده است و شوهر یا تعدادی از بستگان او، ذیل آن را امضا کرده اند.

گام به گام ثبت دادخواست

• مراجعه به دفتر خدمات الکترونیک قضایی به همراه مدارک فوق الذکر.
  • در صورت نیاز ثبت نام در سامانه ثنا.
  • فایل دانلود شده را از طریق شبکه های مجازی “مانند ایتا، روبیکا، سروش، آی گپ”  به شماره دفتر خدمات قضایی مربوطه ارسال نمایید و منتظر فرا رسیدن نوبت خود باشید.
  • ثبت دادخواست و اخذ پرینت دادخواست ثبت شده.
  • منتظر دریافت پیامک مبنی به “ثبت دادخواست به شماره 140352555542552525” باشید.
  • پیامک دوم مبنی بر “ارجاع پرونده به شماره 14025114658412156 به شعبه دادگاه” برای شما ارسال خواهد شد.

  • پیامک سوم مبنی بر  “ابلاغیه به شماره 1403587855131586 در سامانه ابلاغ قرار گرفت” را شما ارسال خواهد شد. با دریافت پیامک مزبور به سامانه ثنا مراجعه و ابلاغیه را مشاهده نمایید.

جدول دانلود فایل های مرتبط

 تمامی محصولات ارائه‌شده توسط تیمی از وکلای مجرب و به‌روز تولید شده و به موضوعات مختلف حقوقی با جزئیات می‌پردازد.

مواد قانونی مربوط به استرداد جهیزیه:

1. ماده 1107 قانون مدنی:

جهیزیه از اموال شخصی زوجه محسوب شده و طبق قانون، زوجه مالک اموالی است که به عنوان جهیزیه به خانه مشترک آورده است. این مالکیت به زوجه حق می‌دهد که در هر زمان اقدام به استرداد این اموال کند. زوج نمی‌تواند ادعایی نسبت به مالکیت جهیزیه داشته باشد، مگر اینکه زوجه مالکیت بخشی از اموال را به وی منتقل کرده باشد.

2. ماده 1118 قانون مدنی:

این ماده تصریح می‌کند که “زن مستقلاً می‌تواند در دارایی خود هر تصرفی بکند.” بنابراین، جهیزیه به عنوان بخشی از دارایی زوجه، قابل تصرف و مالکیت کامل توسط زوجه است و او می‌تواند در هر زمان تصمیم به استرداد آن بگیرد.

3. ماده 674 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات):

این ماده در مورد خیانت در امانت است و بیان می‌دارد: “هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول یا نوشته‌هایی از قبیل سفته، چک، قبض و نظایر آن به عنوان اجاره، امانت یا رهن و یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بی‌اجرت به کسی داده شده و بنا بر این بوده است که اشیای مذکور مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیا نزد او بوده، آن‌ها را به ضرر مالکین یا متصرفین آن‌ها استعمال، تصاحب، تلف یا مفقود نماید، به حبس از 6 ماه تا 3 سال محکوم خواهد شد.” در صورت جابه‌جایی یا فروش جهیزیه توسط زوج بدون رضایت زوجه، این عمل می‌تواند مصداق خیانت در امانت باشد و زوج ممکن است تحت پیگرد کیفری قرار گیرد.

4. ماده 336 قانون مدنی:

در مواردی که اموال جهیزیه مورد استفاده قرار گرفته‌اند، این ماده بیان می‌کند که هرگاه شخصی بدون توافق مالک از اموال وی استفاده کند، باید اجرت‌المثل آن اموال را به مالک پرداخت کند. بنابراین، در صورتی که جهیزیه زوجه به نحو غیرمعمول یا با ضرر توسط زوج استفاده شده باشد، زوجه می‌تواند علاوه بر استرداد اموال، درخواست اجرت‌المثل استفاده از آن‌ها را نیز مطرح کند.