دادخواست چیست؟

برای اخذ کمک از مرجع قضایی در رسیدن به خواسته، دادخواست تنظیم می‌نماییم. به عبارت دقیق‌تر، دادخواست برگه‌ای است که فرد خواسته خود را به صورت قانونی همراه با مستندات تقدیم دادگاه می‌کند و از مقام قضایی خواستار صدور رای می‌باشد.

دادخواست اهمیت فراوانی دارد و در تنظیم آن باید دقت فراوانی به کار برد. زیرا در صورتی که دادخواست را به نحو صحیح تنظیم نکنید، علاوه بر از بین رفتن هزینه و وقت زیاد شما، امکان صدور رای به ضرر شما نیز وجود دارد.

در بانک متون حقوقی اپ وکیل می‌توانید با جستجو موضوع دادخواست خود، به راحتی دادخواست دلخواه خود را دانلود نمایید.

مراحل تنظیم دادخواست

بخش‌های مختلف تنظیم دادخواست عبارت‌اند از:

1. تنظیم قسمت (خواهان):
   خواهان به فردی گفته می‌شود که دادخواست توسط او به ثبت می‌رسد. خواهان باید اطلاعات شناسایی خود از جمله نام و نام خانوادگی، کد ملی و سایر اطلاعات شخصی را وارد نماید.

2. تنظیم قسمت (خوانده):
   خوانده به فردی گفته می‌شود که دعوی علیه او ثبت می‌شود و به دادگاه فراخوانده می‌شود. جهت تنظیم دادخواست، باید کد ملی خوانده را داشته باشیم و در این صورت، باقی اطلاعات توسط سامانه ثنا استعلام می‌گردد. در صورت نداشتن کد ملی، نام و نام خانوادگی به همراه آدرس الزامی می‌باشد.

3. تنظیم قسمت خواسته:
   خواسته خود را به صورت دقیق و فنی انتخاب نمایید و در قسمت خواسته ذکر کنید، مانند خواسته مطالبه وجه، تحویل مبیع، الزام به تنظیم سند رسمی.

4. ارائه مدارک و پیوست:
   در قسمت مدارک باید کلیه ادله خود از قبیل شهود، اسناد، صورتجلسه کلانتری، اظهارنامه و سایر ادله را ذکر نمایید. سپس، توسط دفتر خدمات الکترونیک قضایی مدارک و پیوست‌ها اسکن و به دادخواست پیوست می‌شود.

5. تنظیم شرح دادخواست:
   مهم‌ترین قسمت دادخواست تنظیم متن دادخواست می‌باشد که باید به صورت دقیق، صریح و شفاف خواسته خود را شرح دهید. ادله قانونی را ذکر کرده و تمامی مستندات را یک به یک بیان نمایید. در نهایت، با استناد به مواد قانونی تقاضای صدور رای شایسته را خواستار شوید.

6. امضا و اثر انگشت:
   با توجه به الکترونیکی شدن دادخواست‌ها، امضا به صورت الکترونیک اخذ می‌شود. در پاره‌ای از موارد که دادخواست به صورت دستی تنظیم و پر می‌شود، امضا و اثر انگشت الزامی می‌باشد، مانند تقدیم دادخواست به دادگاه ویژه روحانیت.

بیشتر بخوانید: روش تنظیم متون حقوقی (برای تنظیم یک شکایت یا قرارداد نیاز به کمک دارید؟ این مطلب رو هم بخون)

انواع دادخواست بر اساس مرجع رسیدگی

دادخواست از طریق دفاتر خدمات قضایی ثبت شده و به دادگستری ارسال می‌شود. لازم به ذکر است که هر دادخواست بر اساس موضوع آن به مرجع خاصی جهت رسیدگی ارجاع می‌گردد. بر اساس مرجع رسیدگی‌کننده، دادخواست‌ها به شرح زیر تقسیم می‌شوند:

1. دادخواست بدوی:
   دادخواستی که به مرجع رسیدگی‌کننده اولیه ارسال می‌شود و رای صادره اولیه را رای بدوی می‌گویند. در صورتی که رای حضوری باشد، قابل تجدید نظر خواهی و در صورت غیابی بودن، قابل واخواهی خواهد بود.

2. دادخواست واخواهی:
   در صورتی که طرف دعوا در جلسه رسیدگی حضور نداشته باشد و از جلسه دادگاه نیز بی‌اطلاع باشد، حق واخواهی دارد. حق واخواهی از زمان ابلاغ 20 روز است. دادخواست واخواهی به مرجع رسیدگی بدوی ارسال می‌گردد.

3. دادخواست تجدید نظر خواهی:
   در صورتی که رای حضوری باشد، می‌توانید ظرف 20 روز به رای دادخواست تجدید نظر ثبت نمایید. دادخواست تجدید نظر به دادگاه تجدید نظر استان ارجاع می‌گردد.

4. دادخواست دیوان عدالت اداری:
   دادخواست شما با وجود شرایط زیر به دیوان عدالت اداری ارسال می‌گردد:

   • اشخاص طرف دعوی مقامات دولتی و ماموران معین‌شده باشند.
   • موضوع دعوی در مورد عملکرد ماموران یا واحدهای دولتی باشد.

انواع دادخواست بر اساس نوع ورود

دادخواست اضافی:
در روند رسیدگی، در صورتی که نیاز به طرح دادخواستی مرتبط با موضوع اصلی وجود داشته باشد، می‌توانید دادخواست اضافی مطرح نمایید.

دادخواست طاری:
اگر در طی مراحل قانونی، یکی از طرفین دعوا به مواردی پی ببرد که با ماجرای دعوای اصلی ارتباط دارد، می‌تواند دادخواست طاری را ارائه دهد تا این مسئله مورد بررسی قرار گیرد و در متن دادخواست درج گردد.

دادخواست متقابل:
خوانده دعوا در مقابل دعوای اصلی، دادخواست متقابل خود را ارائه می‌دهد. دادخواست تقابل با دادخواست اصلی دارای منشا، موضوع و طرفین واحد است. در دادخواست تقابل شما نقدها و دفاع‌ های خود را بیان خواهید کرد.

تنظیم دادخواست جلب ثالث:
با دادخواست جلب ثالث می‌توانید اشخاصی که حضورشان در رسیدگی تأثیر مستقیم در پرونده دارد، وارد پرونده نمایید.

دادخواست ورود ثالث:
ثالث می‌تواند در روند رسیدگی وارد پرونده شود، به این صورت که بین دو شخص دعوایی مطرح است و نتیجه رای بین دو فرد موجب ضرر به شخص ثالث می‌گردد. شخص ثالث با این استدلال که نتیجه رای می‌تواند به ضرر او باشد، ادله خود را ارائه کرده و وارد پرونده می‌شود.

دادخواست اعتراض ثالث:
در صورتی که بین دو شخص اختلافی باشد و منجر به صدور رای شده باشد، ثالث می‌تواند با این استدلال که رای صادره موجب ضرر به او شده، نسبت به رای اعتراض کند. اعتراض مزبور به دو نوع تقسیم می‌شود:

• اعتراض ثالث اجرایی: اگر پرونده در مرحله اجرا باشد.
• اعتراض ثالث حکمی: اگر پرونده در مرحله اجرا نباشد، ولی منجر به صدور رای شده باشد.

مطالب مرتبط:

برای تنظیم اظهارنامه نیاز به راهنمایی داری! آموزش کامل تنظیم یک اظهارنامه به زبان ساده.

نکات مهم در تنظیم لایحه دفاعیه برای دادگاه که همه باید بدانند.

برای تنظیم قرارداد نیاز به راهنمایی دارید؟ در این مقاله به تک تک نکات مهم در تنظیم قرارداد پرداخته ایم.

صفر تا صد تنظیم شکوائیه کیفری.