قدم به قدم تا اخذ گواهی حصر وراثت (انحصار وراثت)
گرچه بعد از فوت همه اموال متوفی (فرد فوت شده) به ورثه منتقل می شود. اما بعد از فوت فرد، هیچ فردی حق نقل و انتقال و دخل و تصرف در اموال فرد فوت شده را ندارد. زیرا حسابهای بانکی مسدود شده و نقل و انتقال اسناد توسط اداره ثبت مسدود می گردد. به همین خاطر ورثه باید اقداماتی انجام دهند که موانع نقل و انتقال و دخل و تصرف برداشته شود. اولین قدم برای این کار انجام امور انحصار وراثت می باشد.
اپ وکیل سامانه جامع خدمات حقوقی؛ با اپ وکیل، وکیل خودت باش.
انحصار وراثت یا گواهی حصر وراثت به زبان ساده
گواهی حصر وراثت یا انحصار وراثت توسط مرجع قضایی صادر می گردد. و در این گواهی تعداد ورثه فرد متوفی استعلام و به ترتیب ذکر می شوند. افرادی که در گواهی حصر وراثت ذکر می شوند قانونا از متوفی ارث می برند. گواهی حصر وراثت برای انجام تمامی امور قانونی از جمله برداشتن پول از حساب متوفی و نقل و انتقال خودرو، ملک، سهام و … ضروری می باشد. لذا اولین قدم برای انجام امور تقسیم ترکه اخذ انحصار وراثت می باشد.
گواهی حصر وراثت چیست؟
گواهی حصر وراثت سندی رسمی است که توسط دادگاه صالح صادر میشود و در آن وراث قانونی فرد متوفی تعیین و معرفی میشوند. این گواهی از آن جهت اهمیت دارد که وجود آن، به وراث اجازه میدهد تا به امور مالی و حقوقی متوفی دسترسی پیدا کنند و اموال و داراییهای او را طبق قانون بین خود تقسیم کنند.
ضرورت اخذ گواهی حصر وراثت
۱. تقسیم ارث و اموال متوفی: پس از دریافت این گواهی، وراث میتوانند داراییها و اموال متوفی را مطابق قانون ارث بین خود تقسیم کنند.
۲. انتقال داراییها: برای انتقال داراییهایی مانند ملک، خودرو، یا حساب بانکی متوفی به نام وراث، ارائه گواهی حصر وراثت به سازمانها و ادارات مربوطه الزامی است.
۳. دسترسی به حسابهای بانکی و سپردهها: بانکها و مؤسسات مالی برای اجازه برداشت از حسابهای بانکی متوفی یا انتقال موجودی حساب، معمولاً به گواهی حصر وراثت نیاز دارند.
۴. امور بیمه و بازنشستگی: در مواردی که متوفی از حقوق بازنشستگی، مستمری یا مزایای بیمهای برخوردار بوده، گواهی حصر وراثت جهت دریافت حقوق باقیمانده یا مزایای بیمه لازم است.
۵. تصفیه دیون متوفی: در صورتی که متوفی بدهیهای مالی داشته باشد، گواهی حصر وراثت به طلبکاران و وراث کمک میکند تا بدهیها را از محل داراییهای متوفی پرداخت و تصفیه کنند.
مراحل دریافت گواهی حصر وراثت
برای دریافت این گواهی، وراث باید به دادگاه صالح مراجعه کرده و مدارک شناسایی متوفی و وراث، همچنین مدارک مربوط به اموال متوفی را ارائه دهند. با تأیید دادگاه، گواهی حصر وراثت صادر شده و به وراث اجازه تقسیم و تصرف اموال داده میشود.
در نهایت، گواهی حصر وراثت یکی از اسناد مهم در فرآیند تقسیم ارث و انتقال داراییها است که به حل و فصل امور مالی متوفی کمک میکند و از بروز اختلافات احتمالی میان وراث جلوگیری مینماید. در ادامه مراحل اخذ گواهی حصر وراثت را به صورت کامل توضیح خواهیم داد.
مرحله اول اخذ گواهی فوت – وفات
گواهی فوت توسط اداره ثبت احوال صادر می شود. با در دست داشتن گواهی پزشک یا بیمارستان، شناسنامه و کارت ملی متوفی به اداره ثبت احوال منطقه مراجعه و اقدام به اخذ گواهی فوت نمایید.
برای اخذ گواهی فوت ایرانیان خارج از کشور
برای ثبت وفات ایرانیان خارج از کشور باید مدارک ذیل را تهیه و به نمایندگی جمهوری اسلامی در خارج از کشور و ستاد سازمان مراجعه نمایید. مدارک مورد نیاز به شرح: (شناسنامه و کارت ملی متوفی، اصل مدرک مربوط به وفات و گواهی عدم ثبت وفات)
بیشتر بخوانید: انواع دعاوی ارث به همراه نمونه دادخواست
مرحله دوم ثبت و طرح درخواست انحصار وراثت
قدم اول: تکمیل مدارک جهت طرح درخواست انحصار وراثت
برای ثبت درخواست انحصار وراثت باید به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نمایید. پیش از مراجعه به دفتر خدمات قضایی مدارک ذیل را آماده نمایید:
1- گواهی فوت
2- شناسنامه متوفی
3- کارت ملی متوفی
4- شناسنامه متقاضی
5- کارت ملی متقاضی
6- شناسنامه و کارت ملی بقیه ورثه
7- استشهادیه
8- سند ازدواج متوفی
9- سند طلاق متوفی
10- وصیت نامه متوفی (در صورت وجود)
11- گواهی مبنی بر میزان سهم الارث از مرجع مذهبی مربوطه اگر متوفی از اقلیت های دینی باشد.
برای به همراه داشتن مدارک مورد نیاز، فایل اطلاعات رو دانلود کن. (کلیک نمایید.)
قدم دوم: تکمیل فرم استشهادیه در دفتر اسناد رسمی
یکی از مدارک مهم در طرح درخواست انحصار وراثت، فرم استشهادیه می باشد. فرم استشهادیه که در آن اسامی ورثه ذکر می شود، توسط سه شاهد به امضا می رسد و دو تن از شهود باید در یکی از دفاتر اسناد رسمی حاضر شده و امضای خود را گواهی نمایند.
توجه: سر دفتر اسناد رسمي قبل از امضاي شهود، مندرجات هر دو صفحه استشهاديه را براي گواه قرائت خواهد كرد اين ورقه بدون قلم خوردگي بايد تنظيم شود و كليه جاهاي خالي خطوط بايد پر شود.
دانلود فرم استشهادیه انحصار وراثت (کلیک نمایید.)
قدم سوم: تنظیم متن درخواست انحصار وراثت
برای بهرمندی و ثبت هر نوع شکایت ابتدا باید در سامانه ثنا ثبت نام نمایید.
دفتر خدمات الکترنیک قضایی موظف به ثبت شکایات و دادخواست ها می باشد. لیکن تهیه متن شکایت و دادخواست به عهده خود فرد می باشد. برای تنظیم دادخواست می توانید به وکیل دادگستری مراجعه کنید. یا از قسمت دادخواست ها درخواست گواهی انحصار وراثت را دانلود نمایید. و متن مورد نظر را به پیام رسان دفتر خدمات ارسال نمایید.
دادخواست انحصار وراثت باید کامل و جامع بوده و اسامی تمامی ورثه در آن ذکر گردد.
لازم به ذکر است در صورتی که ورثه از ارائه مدارک خودداری کنند. برای ثبت دادخواست می توانید تقاضای استعلام از ثبت احوال را تقاضا نمایید. تا اسامی ورثه توسط قاضی رسیدگی کنند از اداره ثبت استعلام گردد.
قدم چهارم: تشکیل جلسه و صدور گواهی حصر وراثت
بعد از ثبت درخواست از طریق دفتر خدمات الکترونیک قضایی، پرونده به شوری حل اختلاف آخرین اقامتگاه متوفی ارسال می شود. در صورتی که مدارک ناقص باشد برای شما اخطار رفع نقص ارسال می گردد. در صورت تکمیل مدارک گواهی حصر وراثت توسط شوری حل اختلاف صادر می گردد. گواهی مربوطه به صورت الکترونیک در سامانه ابلاغ قضایی ارسال می شود. شما با ورود به درگاه ثنا می توانید پرینت گواهی حصر وراثت را دریافت نمایید.
مدت زمان صدور گواهی حصر وراثت
حصر وراثت حدودا بین 1 ماه الی 3 ماه بسته به تکمیل بودن مدارک و سایر شرایط صادر می شود. لازم به ذکر است برای تسریع در این امر مدارک و مستندات را چک کنید. دادخواستی کامل و بدون نقص تنظیم و به ثبت برسانید.
آثار و نتایج گواهی انحصار وراثت
مطابق ماده 370 قانون امور حسبی، پس از صدور گواهی انحصار وراثت، ورثه و اشخاص ذینفع میتوانند بر اساس گواهی صادر شده اموال و مطالبات متوفی را از اشخاص متصرف یا مدیون مطالبه کنند. البته واضح است که در صورت تعدد وراث، اموال و مطالبات مزبور باید به هر شخصی که وراث جمعاً تعیین میکنند، تسلیم شود؛ زیرا اموال مزبور بین ورثه و اشخاص ذینفع که حقی در ترکه دارند، مشاع بوده و تصرف در مال مشاع بدون اذن همه شرکا ممکن نیست.
همچنین مطابق ماده 374 قانون امور حسبی، در صورتی که مال غیر منقولی به نام متوفی ثبت شده باشد با تسلیم گواهی انحصار وراثت مربوط به متوفی، ملک مزبور به نام وراث و اشخاص ذینفع ثبت خواهد شد.
برای گرفتن حصر وراثت بقیه خانواده همکاری نمیکنن خودم به تنهایی بدون مدارکشون چیکار میتونم بکنم؟
ممنونم
با سلام و احترام
در صورتی که الباقی ورثه مدارک هویتی برای ثبت درخواست انحصار وراثت را در اختیار شما نمی گذارند در دادخواست تقدیمی تقاضای استعلام از ثبت احوال را ذکر نمایید. در این صورت بدون داشتن مدارک انحصار وراثت قابل انجام خواهد بود.
دادخواست صدور گواهی حصر وراثت